หากพูดถึงระบบหลักๆ ในบ้านที่สำคัญและต้องใส่ใจเป็นพิเศษ คงต้องยกให้งานระบบไฟฟ้า เพราะเป็น งานที่ซับซ้อน หากการเดินสายไฟไม่ได้มาตรฐาน อุปกรณ์ชำรุดเสื่อมสภาพ ขาดการตรวจเช็คและบำรุง รักษา ก็จะสร้างปัญหาใหญ่ที่เป็นอันตรายกับทั้งตัวบ้านและผู้อยู่อาศัย อย่างเช่น ปัญหาไฟฟ้าลัดวงจร ไฟช็อต การรั่วไหลของกระแสไฟฟ้าในเครื่องใช้ไฟฟ้า ทำให้เกิดความร้อนขึ้นและหากความร้อนสะสมเป็นเวลานานจะเป็นสาเหตุให้เกิดเพลิงไหม้ สร้างความสูญเสียทั้งทรัพย์สินและชีวิตได้ ซึ่งบางครั้งภายในบ้าน อาจมีไฟรั่วอยู่แต่ผู้อยู่อาศัยไม่รู้ตัว กว่าจะหาสาเหตุเจอก็สายเกินไปแล้ว
4 จุดสังเกตสัญญาณเตือนไฟฟ้ารั่วหรืออาจทำให้เกิดไฟช็อตในบ้าน
1. ค่าไฟสูงขึ้นผิดปกติ
หากพบว่าบิลค่าไฟฟ้าสูงขึ้นอย่างผิดปกติมาก เป็นความผิดปกติที่ไม่ได้เกิดจากการเพิ่มค่า FT ของการไฟฟ้า ให้ลองตรวจเช็คด้วยการสังเกตการหมุนของมิเตอร์ว่ามีความเร็วสม่ำเสมอหรือไม่ หรือทำการทดสอบด้วยการจดเลขมิเตอร์ไว้ก่อน จากนั้นปิดเครื่องใช้ไฟฟ้าทุกชนิดในบ้านโดยไม่ต้องดึงคัทเอาท์หรือเบรกเกอร์ลงแล้วให้สังเกตที่มิเตอร์ของที่บ้านว่าแผ่นจานภายในมิเตอร์นั้นหมุนหรือไม่ ถ้าแผ่นจานภายในมิเตอร์ยังหมุนอยู่หรือทิ้งไว้สักพักแล้วค่าตัวเลขมิเตอร์ขยับเพิ่มขึ้น นั่นอาจเป็นสัญญาณเตือนว่า ภายในบ้านของเรามีกระแสไฟฟ้ารั่วเกิดขึ้น
2. เครื่องตัดไฟ ตัดไฟบ่อยครั้ง
ประโยคคำโฆษณายอดฮิตติดหู “Safe T Cut ตัดก่อนตาย เตือนก่อนวายวอด” ด้วยคำโฆษณาอันทรงพลังนี้ ทำให้ผู้คนส่วนใหญ่รู้จักเครื่องตัดไฟและได้รับความนิยมในการใช้เครื่องตัดไฟกันมากขึ้น แต่ความจริง แล้วคำว่า Safe T Cut นั้น ไม่ใช่ชื่อเครื่องแต่เป็นชื่อแบรนด์เครื่องตัดไฟนั่นเอง
โดยเครื่องตัดไฟรั่ว เรียกกันว่า (RCD) มีให้เลือกหลายรุ่น หลายยี่ห้อ เป็นอุปกรณ์ที่ทุกบ้านจำเป็นต้องมี เพราะอุปกรณ์ชนิดนี้จะทำหน้าที่ตรวจจับตัดไฟที่เกินกว่าค่าที่จะเริ่มเป็นอันตรายต่อมนุษย์ โดยอุปกรณ์ตัดไฟจะมีให้เลือก 2 แบบ คือ RCCB ใช้ตัดไฟรั่วอย่างเดียวเฉพาะจุด และ RCBO ใช้ตัดได้ทั้งไฟรั่ว ไฟเกิน ไฟช็อต และไฟฟ้าลัดวงจรแบบครอบคลุมทั้งบ้าน ใช้แทนเบรกเกอร์ได้หากใช้เป็นเมนสวิตช์ กรณีมีไฟรั่ว หรือไฟเกินเครื่องจะตัดไฟแบบอัตโนมัติ ดังนั้นอันดับแรกหากเบรกเกอร์หรือเครื่องตัดไฟตัดบ่อย ให้ลองตรวจสอบที่ตัวเครื่องก่อนว่าทำงานปกติหรือไม่
3. สัมผัสเครื่องใช้ไฟฟ้าแล้วรู้สึกว่าไฟดูด
โดยปกติในบ้านจะมีการติดตั้งสายดินในเครื่องใช้ไฟฟ้าที่มีโอกาสเกิดไฟรั่วได้ง่ายหรือที่มีโครงสร้างโลหะ เช่น เครื่องทำน้ำอุ่น ตู้เย็น เตาอบ ฯลฯ ซึ่งสายดินจะนำไฟฟ้าที่รั่วไหลลงดินผ่านทางสายดิน แทนที่จะไหลผ่านร่างกายของเรา กรณีที่ต่อสายดินแล้ว ติดตั้งเครื่องดูดไฟรั่วหรือเบรกเกอร์เรียบร้อย แต่เมื่อมือสัมผัสโดนจุดติดตั้งระบบไฟฟ้าโครงโลหะ หรือเครื่องใช้ไฟฟ้าแล้วรู้สึกว่าถูกไฟดูดอยู่บ่อยๆ อาจเกิดจาก ไฟฟ้ารั่วในวงจรไฟฟ้าหรือเครื่องใช้ไฟฟ้า ให้ลองทดสอบด้วยการใช้ไขควงวัดไฟ (Test Lamp) แตะที่ของใช้หรือบริเวณที่สงสัย หากมีแสงสีแดงหรือไฟสว่างขึ้นที่ไขควง แสดงว่าเกิดไฟฟ้ารั่วจากเครื่องใช้ไฟฟ้าในจุดนั้น หรือบางครั้งอาจเกิดไฟตกที่เป็นสัญญาณเตือนอีก
4. อุณหภูมิในบ้านสูงขึ้นผิดปกติ
จากข่าวดังในปี พ.ศ. 2558 พบบ้านหนึ่งหลังในจังหวัดเชียงราย เกิดปรากฏการณ์พื้นบ้านร้อนผิดปกติมี อุณหภูมิสูงมากกว่า 60 องศา ทำให้เกิดข้อสงสัยต่างๆ มากมาย รวมทั้งสงสัยว่าใต้พื้นดินของบ้านหลังนี้ อาจจะมีบ่อน้ำมัน เป็นผลให้ทุกสำนักข่าวลงพื้นที่ไปทำข่าว นักข่าวบางท่านทดลองนำไข่มาวางไว้ที่พื้น ด้วยอุณหภูมิพื้นบ้านที่ร้อนจึงสามารถเปลี่ยนไข่ไก่ให้กลายเป็นไข่ลวกได้เลย
แต่เมื่อเจ้าหน้าที่ทำการทดสอบด้วยวิธีตัดวงจรไฟฟ้าภายในบ้านพบว่า อุณหภูมิภายในบ้านลดลงเป็นปกติ จึงเช็คตรวจสอบสายไฟฟ้าบนฝ้าทีบาร์เพดานบ้าน พบว่าเกิดไฟฟ้ารั่ว 1 แห่ง เป็นสาเหตุให้ไฟฟ้าไหลลงดินไปตามคานปูนเสริมเหล็กใต้พื้นดินทำให้บ้านร้อน กรณีนี้จึงเป็นอีกหนึ่งจุดสังเกตให้เจ้าของบ้านทราบว่าหากเกิดความเปลี่ยนแปลงของอุณหภูมิบางจุดของบ้านอาจจะมีที่มาจากไฟฟ้ารั่วได้ ซึ่งจะสอดคล้องกับการเพิ่มขึ้นของค่าไฟด้วย